De komende periode probeert zachte lucht de strijd aan te gaan met de koude lucht waar we ons nu in bevinden. Of de zachte lucht deze strijd wint, bespreken we in deze 30-daagse. Ook de kans op winterse neerslag en intensieve gladheidbestrijding komen aan bod.
We bevinden ons momenteel in een vrij koude periode. De afgelopen nachten zagen we op uitgebreide schaal matige vorst en op de koudste plaatsen is de grens van -10.1 graden ook gepasseerd. In De Bilt beleefden we daarnaast de koudste decembernacht sinds 2012. Kou zo vroeg in het winterseizoen, astronomisch is het tenslotte nog herfst, is tamelijk bijzonder maar gezien de historie ook niet heel ongewoon.
Kou blijft nog even
De koude lucht waarin we ons nu bevinden, heeft een groot deel van Europa in haar greep. De grens met de zachte lucht ligt dusdanig ver van ons verwijderd, dat zelfs westen- en zuidenwinden de komende dagen benedengemiddelde temperaturen geven. Tot zondagmiddag blijft ook ons land in de koude lucht zitten. Af en toe trekken winterse buien vanaf de Noordzee een eindje het binnenland in, maar over het algemeen is sprake van 'droge kou'. Dat neemt niet weg dat de winterse buien in met name de kustprovincies en het noorden voor gladheidbestrijders bijzonder vervelend kunnen zijn.
.png?width=763&height=345&name=eps_pluim_tt_06260%20(3).png)
De pluim voor Midden-Nederland. De komende dagen is het nog vrij koud, na het weekend wordt het duidelijk zachter. Bron data: ECMWF.
Lichte winterse buien gaan de komende dagen gepaard met (natte) sneeuw en/of regen of onderkoelde regen. Met name de laatste twee varianten kunnen voor verraderlijke gladheid zorgen. Daarnaast is de ondergrond door het koude weer behoorlijk koud geworden. Loopt de temperatuur tijdelijk op tot (ruim) boven nul, dan alsnog is bevriezing of opvriezen mogelijk. Hiervoor zullen de komende dagen geregeld strooiacties nodig zijn.
Zachte lucht rukt op
In de loop van zondag stroomt zachte lucht steeds verder over ons land uit. De zuidwestenwind neemt toe en de bewolking wordt in de loop van de dag steeds dikker. Op steeds meer plaatsen komt het kwik uiteindelijk ruim boven nul te liggen, maar in het oosten en noorden zal dit proces waarschijnlijk nog vrij moeizaam verlopen (iets dat we altijd wel zien na een langere koude periode). Zeker in de koude regio's kan neerslag aanvankelijk winters zijn, maar uiteindelijk wordt het overal relatief zacht met temperaturen boven nul met regenval. Het enige risico dan: opvriezen van koude wegen. Mogelijk is in de nacht naar maandag nog een strooiactie nodig om dat te voorkomen.
Volgende week bovengemiddelde temperaturen. Het koudere weer (blauw) bevindt zich dan ten noordoosten van ons land. Bron: ECMWF.
Na het weekend lijkt zachte lucht dan voor een aantal dagen de dienst uit te maken. Tot en met woensdag ligt het kwik ruim boven nul, ook de nachten verlopen aanmerkelijk minder koud en nagenoeg vorstvrij. Tot en met woensdag is het daarbij ook vaak bewolkt met perioden met regen, soms ook veel wind. Het weer neemt dan meer herfstachtige vormen aan. Van gladheid is dan uiteraard geen sprake.
Koude lucht blijft dichtbij
Hoewel de zachte lucht het voor een aantal dagen voor het zeggen heeft in onze omgeving, blijft koude lucht dichtbij. In de aanloop naar kerst en in de korte periode daarna, zeg tot de jaarwisseling, is de temperatuurverwachting uiterst onzeker. Gezien de 30-daagse is een scenario met relatief hoge luchtdruk boven Scandinavië en een wat lagere luchtdruk dan gemiddeld nabij de Azoren en het Iberisch Schiereiland het meest waarschijnlijk.
In de periode rond Kerst een voorkeur voor een relatief hoge(re) luchtdruk in het noorden en wat lage(re) luchtdruk nabij Portugal. De grens met koude lucht blijft waarschijnlijk relatief dichtbij. Bron: ECMWF.
Een grens tussen koude en zachte lucht komt daarmee in onze buurt te liggen, ondanks dat de stromingsrichting een licht zuidelijke voorkeur heeft. De lucht is dan wel vochtiger dan de afgelopen periode, waarmee de situatie wat lijkt op het weer aan het begin van deze maand: vrij koud en grijs. Grootschalige gladheid is dan niet waarschijnlijk, maar opklaringen en vochtige lucht kunnen dan soms aanleiding geven tot een (preventieve) strooiactie.
In de eerste dagen na de jaarwisseling verandert weinig aan dit beeld. Koude lucht blijft in de buurt, maar hetzelfde geldt ook voor de zachtere lucht. De temperatuurverwachting blijft daarmee zeer onzeker in de eerste dagen van het nieuwe jaar.
Strooiheld van het jaar
Onzekere tijden breken dus aan voor gladheidsbestrijders. Dit gladheidseizoen zetten we deze zogenaamde ‘strooihelden’ in het zonnetje. Iedereen die zich met gladheidbestrijding bezighoudt, valt onder deze categorie. En jij kan iemand nomineren voor strooiheld van het jaar!
