De komende dagen blijft het lenteweer in ons land. Hoewel het zeer zonnige karakter er vanaf zaterdag langzaam af gaat blijft de temperatuur nog enige tijd goed op niveau, waarbij het ook ’s nachts niet meer tot vorst komt. Toch verwachten we volgende week een geleidelijke overgang naar een koeler weertype waarbij de kans op nachtvorst weer toeneemt. Hoe en wanneer die omslag plaats gaat vinden en of dat in de staart van het gladheidseizoen nog winterse perikelen op gaat leveren, lees je in deze blog.
De afgelopen dagen werd het weer bepaald door een hogedrukgebied dat zich vanuit de omgeving van Schotland richting Zuidoost-Europa verplaatste. De luchtmassa’s die eerst aan de oostflank van het systeem over onze omgeving werden aangevoerd waren polair van karakter en daarmee dus koud en, in dit geval, ook vrij droog. Het gebrek aan wind en bewolking leidde in de nabijheid van het hoog tot koude nachten; soms zelfs resulterend in matige vorst (temperaturen beneden -5 graden). Daardoor moesten ook enkele strooiacties uitgevoerd worden. Met het zuidoostwaarts wegzakken van het hoog drong op woensdag warmere lucht vanuit het zuid(oost)en binnen, wat de komende dagen voor zacht lenteweer zorgt.
Behoorlijk zacht weekend
De komende dagen blijft het dus zacht lenteweer met op vrijdag temperaturen in het zuiden mogelijk tot iets boven 20 graden. Lagedruk ten westen van Frankrijk krijgt in het weekend echter geleidelijk grip op ons weer, waardoor we overschakelen op een licht wisselvallig weertype met lagere temperaturen en af en toe wat regen of een bui. Maar alles is relatief, want ook tijdens het weekend liggen de maxima nog tussen 13 en lokaal 18 graden, terwijl middagtemperaturen rond 10 graden normaal zijn voor de tijd van het jaar. Door de aanwezigheid van bewolking blijft het kwik ook ’s nachts ruim boven het vriespunt en daarmee is de kans op gladheid er vrijwel niet.
Fig. 1: GFS voor vrijdagmiddag 13z (14u lokale tijd). Nederland vol in de warme lucht aan de oostflank van een laag ten westen van Europa. Vanuit het zuidwesten dringt hoge bewolking binnen maar verder is het zonnig en behoorlijk warm voor de tijd van het jaar. (bron: I’m Weather).
Het zojuist genoemde lagedrukgebied vult in de loop van zondag geleidelijk op, waarna het richting de Middellandse Zee trekt. Daar wordt halverwege volgende week een behoorlijk snelle uitdieping verwacht. Bij ons komen we dan geleidelijk aan de oostflank van een Atlantisch hoog terecht, waarbij vanuit het noorden koelere lucht over ons land uitstroomt.
Volgende week overgang koeler weer
Komende week schakelen we dus stapsgewijs over op een heel ander weertype met lagere temperaturen. Dit gaat geleidelijk waardoor we waarschijnlijk pas na dinsdag weer in polaire lucht terechtkomen. De aangevoerde lucht lijkt ook dan niet zo koud meer te zijn dat we ’s nachts gemakkelijk in de buurt van het vriespunt terecht kunnen komen. Toch neemt die kans in de tweede helft van de week wel geleidelijk toe als de eerder genoemde Atlantische rug van hogedruk oostwaarts trekt en tijdelijk meer invloed op ons weer krijgt. De wind zwakt dan af en wordt mogelijk zelfs even aflandig. Met nachtelijke opklaringen kan het dan, ondanks dat de nachten snel korter worden, landinwaarts toch nog tot lichte vorst komen.
Fig. 2: GFS woensdagnacht 26 maart, 03z (04u lokale tijd). Vanuit het noorden trekt aanmerkelijk koudere lucht het land in. Een luchtsoort waarin het landinwaarts later mogelijk tot een graadje vorst komt. (bron: I’m Weather)
Definitief gedaan met de gladheid?
Zoals het er nu naar uitziet lijkt hogedruk richting de maandwissel en begin april wederom meer invloed te krijgen op ons weer. Daarbij zijn er signalen dat het hoog zich uiteindelijk boven Scandinavië zou kunnen vestigen. De daaruit voorkomende (noord)oostelijke stroming zou dan nogmaals (kleine) kansen op nachtvorst toelaten. De vraag die we ons dan wel moeten stellen is in hoeverre dat tegen die tijd nog tot gladheid zou kunnen leiden. De nachten verkorten nu snel en de instraling overdag krijgt geleidelijk de overhand. Daarmee loopt dit gladheidseizoen waarschijnlijk op z’n laatste benen.
Toch is er een oud gezegde dat ons al sinds jaar en dag voor de weerbarstigheid van het aprilse weer probeert te behoeden; 'aprilletje zoet heeft nog wel eens een witte hoed'. Daar is geen woord aan gelogen want tot ver in april zijn winterse grillen mogelijk, soms zelfs met sneeuw. Uiteraard volgen wij zulke situaties op de voet en brengen onze klanten daarvan op tijd op de hoogte.
Fig. 3: de komende dagen blijft het zeer zacht lenteweer en vorstvrij. In de loop van volgende week volgt een geleidelijke afkoeling met later in opklaringen ’s nachts weer kans op een graadje vorst. Bron: ECMWF/Weerplaza
