Diepe noordelijke stroming
Maandag is de luchtsoort tijdelijk wat minder koud, maar dinsdag bereikt een nieuwe bel kou onze omgeving. In het noordoosten kan de T850 dan zelfs wegzakken naar circa -10 graden. Onder invloed van een sturend lagedrukgebied boven het zuiden van Scandinavië kan deze luchtsoort zich met een kleine omweg tot over de Benelux uitbreiden.
Hoogtekaart luchtdruk en temperatuur (850 hPa), dinsdag 7 maart
Toenemende kans op winterse buien
Met dit soort berichtgeving op een termijn van 3 tot 6 dagen vooruit moeten we natuurlijk altijd uitkijken. Zeker in een weersituatie zoals die zich komende week ontwikkelt: de verschillen over korte afstand kunnen namelijk uitzonderlijk groot worden. De minste verschuiving kan enorme gevolgen hebben voor het weerbeeld op leefniveau. De van oorsprong arctische lucht verdwijnt vanaf dinsdagavond of woensdag uit onze regio, maar de luchtsoort blijft behoorlijk koud. Vervolgens zwabbert het polaire front heen en weer pal over onze regio: geregeld met een aanlandige westenwind, maar wellicht ook soms met een aflandige oostelijke wind. Dit laatste geval treedt op wanneer een lagedrukgebied, of randstoring, net ten zuiden van Nederland langs beweegt. Die opties liggen eigenlijk nog volledig open.
Zolang de hoogtestroming uit het noorden of noordwesten waait blijft de aanvoer van winterse buien in stand. Dat begint zondag al en duurt vervolgens een groot deel van de nieuwe week. Dit zijn vaak kortdurende buien met korrelhagel, natte sneeuw en tijdens de nachtperiode soms ook 'echte' sneeuw. Bij temperaturen rond nul kan het dan wellicht eventjes wit en glad worden. Grote hoeveelheden winterse neerslag worden uit die losse buien niet voorzien.
Veel neerslag, lokaal pak sneeuw?
Langs het polaire front wordt komende week in ieder geval de meeste neerslag voorzien. Dat is prachtig zichtbaar op de geaccumuleerde neerslagkaart hieronder: vanaf Wales volgen storingen allemaal vrijwel hetzelfde traject over de (zuidelijke) Benelux naar Centraal-Duitsland. De totale neerslaghoeveelheden kunnen onder deze zone met gemak oplopen tot 50-70 mm en met name in heuvelgebieden (door opstuwing) lokaal 70-100 mm. Meestentijds is dit regen, maar op de noordzijde van deze strook valt soms dus ook sneeuw. Waar exact en om hoeveel sneeuw het dan gaat blijft misschien wel tot op de betreffende dag zelf onzeker. Feit is in ieder geval dat we een interessante periode tegemoet gaan waarin veel mogelijk is op weergebied. Voor de gladheid zal dit ook een complexe situatie opleveren waarin er veel gevraagd zal worden van de gladheidsbestrijders en hun flexibiliteit.
Accumulatie neerslag rondom het polaire front, weermodel GFS (run 03/03)
Wat zijn de harde sneeuwkansen dan nu voor Nederland? Dat is lastig aan te geven, maar we kunnen zeker percentages benoemen. Daarvoor gebruiken we o.a. het EPS van het Europese weermodel: door middel van vijftig lijntjes (members) stellen we kansberekeningen op zoals weermodellen dat vandaag de dag berekenen. Uiteraard kan dat beeld morgen weer anders zijn (sterker nog: dat zál waarschijnlijk anders zijn), maar door die veranderingen nauwlettend te volgen gaan we ook een patroon in een bepaalde situatie herkennen. Neemt het toe, verandert de koers beetje bij beetje of neemt het juist af?
Momenteel springen zoals gezegd vooral dinsdag 7 maart en de periode rond vrijdag 10 maart eruit wat grootschaligere sneeuwkansen betreft. Afgezien van de exacte koers: dit lijken sowieso frontale zones te worden die flink wat neerslag kunnen veroorzaken. Wellicht 15 tot 20 mm binnen relatief korte tijd. Wanneer zo'n neerslagzone zich gedeeltelijk in de koude lucht begeeft, kan dat theoretisch gezien dus met gemak 5-10 cm sneeuw opleveren. Dat geldt met name voor gebieden die wat hoger gelegen zijn. Een soortgelijke situatie zagen we bijvoorbeeld ook op 20 januari: toen trok eenzelfde soort lagedrukgebied over België met vooral in Brabant en Limburg regionaal 7 tot 12 cm sneeuw, in de Ardennen zelfs meer dan 15 cm. Uiteraard kan zo'n situatie voor flink wat problemen zorgen wat betreft gladheid.
Op basis van de pluim voor Midden-Nederland kunnen we aldaar spreken over 10-14% kans op een tijdelijk sneeuwdek van minstens 2-3 cm en zo'n 40% kans op een dun paplaagje van 1 cm. In Zuid-Limburg én het noordoosten van Nederland loopt die kans op naar ruim 70% en is de kans op een laag sneeuw van 2-3 cm 35-40%. We zien daar op dinsdag zelfs een stuk of vijf lijntjes aan een sneeuwdek komen van meer dan 5 centimeter: deze kans bedraagt dus grofweg 10%. Daarin is de bodemwarmte waarschijnlijk niet heel goed meegerekend. De dagen daarna loopt de onzekerheid nog veel te sterk uiteen, maar het aantal vrij forse lijntjes met een sneeuwdek suggereert al wel dat ook dan een witte wereld best mogelijk is.
Sneeuwpluim voor Midden-Nederland (ECMWF)
Sneeuwpluim voor Zuidoost-Nederland (ECMWF)
We moeten echter niet vergeten dat we in laagland Nederland wonen. De sneeuwgrens moet daadwerkelijk tot nabij het aardoppervlak dalen wil het tot droge sneeuwval én een noemenswaardig sneeuwdek komen... en dan moet dat ook nog langere tijd (lees: meerdere uren) aanhouden. Die kans is überhaupt niet groot. Komt daar nog bij dat we komende week in de tweede week van maart leven: dagen zijn al vrij lang, de zon wordt krachtiger en warmt het aardoppervlak en de wegen aanzienlijk sneller op dan één of twee maanden geleden. Daardoor zal het standaard langer duren alvorens sneeuw op de openbare weg blijft liggen. Dit zagen we ook bij de sneeuwval van vorig jaar 31 maart / 1 april: toen bleven de meeste doorgaande wegen zelfs gewoon zwart, terwijl op koude zandgronden in de natuur lokaal meer dan tien centimeter sneeuw lag. De kans op een grootschalig sneeuwdek is ook komende week ronduit klein in Nederland. De grootste kans op een witte wereld maken het zuiden, zuidoosten en oosten.
Met dank aan onze gladheidsmeteoroloog Wouter van Bernebeek voor de tekst.
Voor de gladheidsbestrijders zal het een drukke week worden waarin geregeld contact zal zijn met de weerkamer. Onze meteorologen staan 24/7 voor u klaar om u de meest actuele adviezen te kunnen geven.
Strooiheld van het jaar
Dit gladheidseizoen zetten we deze zogenaamde ‘strooihelden’ in het zonnetje. Iedereen die zich met gladheidbestrijding bezighoudt, valt onder deze categorie. En jij kan iemand nomineren voor strooiheld van het jaar!
