Deze winter hebben we nog weinig te maken gehad met sneeuwval. Hoe anders was dat vorig jaar in het eerste weekend van februari. Op grote schaal vielen tientallen centimeters sneeuw en in combinatie met veel wind was de overlast groot. De week daarna was het volop winter met lage minima. Wat had dit alles voor gevolgen voor de gladheidsbestrijding?
Veel sneeuw
Het was vrijdag 5 februari en de verwachtingen voor het weekend werden steeds duidelijker: in grote delen van het land zouden we te maken gaan krijgen met veel sneeuw, in het zuiden stond nog ijzel in de verwachting en er kwam ook nog eens veel wind te staan waardoor de sneeuw ook nog eens flink zou gaan verstuiven.
Vanuit het zuiden bereikte regen ons land die in het midden over ging in sneeuw. Het zuiden bleef nog wat langer in de zachte lucht en daar kwam het ook nog even tot zeer verraderlijke ijzel. In de nacht naar zondag en zondag overdag sneeuwde het in vrijwel het hele land en viel er op veel plaatsen 10 tot 20 cm sneeuw met op een aantal plaatsen tot aan 30 cm. De wind maakte de overlast compleet.
Foto: Martin Herms
Gladheidsbestrijding
Gezien de hoeveelheid sneeuw in combinatie met de wind zou de impact op de wegen groot zijn. Gladheidsbestrijders in heel Nederland stonden paraat voor deze monsterklus. Wat is in zo'n situatie nu de beste aanpak? Als gladheidsmeteoroloog is het onze taak om goed aan te geven wat de gemeentes en provincies te wachten staat. Hoe laat wordt de eerste sneeuw verwacht? Wat is een handige hoeveelheid zout die gestrooid kan worden? Hoeveel sneeuw valt er en hoe intensief? Allemaal vragen die van belang zijn.
Het is belangrijk om voor de eerste sneeuwval uit al een eerste goede laag zout op de weg te hebben liggen. Dat pakt meteen de eerste sneeuw aan die valt. Zodra de sneeuw valt zorgt verkeer voor menging en dat de weg niet direct in een witte weg verandert. Als de sneeuw intensief is dan zal zich uiteindelijk wel een sneeuwlaagje gaan vormen en is het vervolgens zaak om de sneeuwschuivers en borstels eronder te zetten en aan de achterkant een nieuwe laag zout te strooien. Op dat moment is het aan de gladheidsbestrijders zelf om continue door de gemeente en provincie de wegen sneeuwvrij te houden. Zolang de sneeuw aanhoudt is dit vaak het geval. Vanuit de weerkamer is het dan belangrijk goed te monitoren en in te schatten wanneer de sneeuw ophoudt.
Lastige bijkomstigheid was de wind. De sneeuw viel bij temperaturen rond de -5 graden, waardoor de sneeuw een poederachtige vorm had. Dat verstuift heel makkelijk en daardoor werd continue nieuwe sneeuw de weg opgeblazen en zorgde her en der voor flinke sneeuwduinen. Continue bezetting en steeds maar weer over de wegen om ze schoon proberen te houden.
Foto: Martin Vye
Een koude week volgde
Zodra de sneeuwval stopt is het belangrijk de wegen nogmaals schoon te vegen en goed te borstelen. Zorg dat de sneeuw ver van de weg geschoven wordt, want anders kan je daar later in de week nog weleens last van gaan krijgen. Daarna is het verstandig om nogmaals flink wat zout te strooien om de eerste koude nachten op te kunnen vangen.
Na de sneeuwval was het een week lang volop winter in ons land met overdag temperaturen rond het vriespunt en in de nachten vaak strenge vorst (minima <-10 graden). De lucht was erg droog dus zodra de wegen goed schoon zijn, drogen ze op en is er eigenlijk geen sprake van gladheid meer. We zaten inmiddels in de tweede helft van februari en de zon kreeg al steeds meer kracht. Overdag zorgde de zon ervoor dat een deel van de sneeuw smolt en zorgde zodoende voor flink wat smeltwater. Is de sneeuw niet ver van de weg geschoven en ligt de weg bijvoorbeeld lager dan het land, kan dat water op de weg terechtkomen, het water verdunt het zout en in de nacht kan dat weer opvriezen. In zo'n situatie is het verstandig om aan het einde van de middag te gaan schouwen en om zo een goed beeld te hebben van het eventuele smeltwater op de weg. Door de droge situatie blijft het dan vaak beperkt door heel lokaal nog even bij te strooien.
Winter maakt plaats voor lente
Uiteindelijk hield de winter een week aan en werd daarna verdreven. Dat ging gepaard met ijzel in vooral het oosten en noordoosten van het land. Lees hier meer over ijzel en hoe je dat het beste kunt bestrijden. De overgang kon daarna niet groter, want binnen een week lag de temperatuur rond de 15 graden en was het met veel zon lenteachtig. De gladheidsbestrijders konden even hun rust pakken, want in maart en april moesten ze nog geregeld uitrukken.
Meer weten over de verschillende soorten gladheid? Download hieronder de video's:
