Het gladheidseizoen zit er bijna op. Officieel loopt het seizoen nog een paar weken en we hebben de afgelopen jaren gezien dat zelfs in april een winterse verrassing nog weleens voorkomt, toch blikken we in dit artikel alvast terug op het gladheidseizoen 2024-2025.
De droge cijfers
Kijken we naar de cijfers, dan is de winter nipt te zacht verlopen. Terwijl januari landelijk gezien 0,2 graden kouder uitviel dan normaal, verliep de februarimaand vrijwel normaal terwijl december echt duidelijk te zacht was.
Fig. 1: Afwijking van de gemiddelde temperatuur over de maanden december, januari en februari t.o.v. de klimatologische norm (1991-2020).
December was eigenlijk de maand die het meeste afweek van de overige wintermaanden, en ook als we kijken naar het slot van november en de eerste weerkundige lentemaand; maart. Eind november kwam het al tot een eerste winterse periode met in de nachten temperaturen rond het vriespunt en soms een paar winterse buien. In januari vroor het in de nachten vaak, al was het vaak maar een graadje. In februari kwam het ook regelmatig tot lichte vorst en zelfs in maart daalde de temperatuur nog regelmatig tot iets onder nul. Toch kon de vorst nog echt een vuist maken. Schaatsen op natuurijs zat er niet in, maar juist het relatief grote aantal nachten met een graadje vorst en daarbij het wisselvallige weer in met name januari, leverde vaak gladheid op.
Rond 9 januari kreeg vooral het zuidoosten van het land met serieuze sneeuwval te maken en in februari was het juist het noorden van het land waar plaatselijk veel sneeuw viel. Op de grens tussen Friesland, Groningen en Drenthe viel op 11 en 12 februari plaatselijk 10 tot ruim 15 cm sneeuw. Deze sneeuw bleef hier zelfs tot 20 februari liggen.
In het noorden van het land lag in februari ruim een week lang een voor Nederlandse begrippen redelijk dik pak sneeuw. Gladheidmeteoroloog Wouter van Bernebeek kon vanuit het vliegtuig dit sneeuwdek prachtig vastleggen. Naast de Waddeneilanden Schiermonnikoog en Ameland, valt ook de stad Groningen duidelijk op in het witte landschap.
Drukte bij de strooidiensten
Ondanks dat de cijfers doen vermoeden dat er niet heel veel drukte was bij de strooidiensten, is dat door velen niet zo ervaren. Eind november al beleefden we een eerste week met serieuze gladheid en ook begin januari was het flink aanpoten. Niet dat de thermometer dik onder nul ging, maar juist de combinatie van opklaringen, wolken en soms een paar (winterse) buien maakte deze periode bijzonder lastig. Het kwam regelmatig voor dat na een strooiactie in de vroege avond, voor middernacht alweer een nieuwe actie uitgevoerd moest worden omdat een flinke bui voor verdunning had gezorgd.
Fig. 2: Verloop van de maximum- en minimumtemperatuur in De Bilt. De temperatuur kwam vooral in januari en februari met enige regelmaat iets onder nul. Echt koude nachten kwamen deze winter nauwelijks voor.
Het laatste stuk van de winter verliep minder wisselvallig. Hierdoor leverde de nachtelijke vorst veel minder problemen op. De laagste temperatuur op een officieel weerstation (-8.8 graden op vliegveld Eelde) werd op 18 februari gemeten, maar met behoorlijk lage dauwpunten was er van gladheid toen nauwelijks sprake. Overigens kwam op een enkel GMS meetpunt in Drenthe de temperatuur zelf rond -10 graden uit. Een laagje sneeuw was de oorzaak van deze lokaal strenge vorst.
In maart kwam het nog regelmatig tot vorst, maar vaak bleef een strooiactie uit tot een enkele lokale actie op bruggen en viaducten. Dat zout kon vervolgens meerdere dagen mee want van neerslag was tijdens deze zeer droge maartmaand nauwelijks sprake.
Een blik in de toekomst
April lijkt op dezelfde voet door te gaan als de maand ervoor. Hogedrukgebieden houden regenstoringen op afstand en regelmatig schijnt de zon flink. Tijdens heldere nachten komt de temperatuur landinwaarts nog weleens rond het vriespunt uit, maar van gladheid lijkt geen sprake meer te zijn.
Het lijkt er dus op dat de laatste strooiacties van dit seizoen inmiddels zijn uitgevoerd en dat we ons kunnen opmaken voor het seizoen 2025-2026. Voor het zover is organiseren we op 15 april nog een webinar waarin we terugkijken aan de hand van wat pakkende voorbeelden op het afgelopen strooiseizoen, maar uiteraard kijken we ook vooruit. Zo kijken we naar de trends in winterweer in Nederland en wat de invloed hiervan is op het strooien in de toekomst. Verder kijken we naar de updates die we willen doorvoeren in ons dashboard Gladheidsupport en we geven alvast wat informatie over het cursusaanbod voor volgend seizoen. Een onderwerp dat ook niet mag ontbreken tijdens de webinar is de strooiheldverkiezing die dit jaar op 13 mei zal plaatsvinden in Rotterdam.
